vigilante (noun) [ဗီဂျီလန်းတီ] ရပ်ရွာလူမှုအသိုင်းအဝန်းအတွင်း ရပ်ကွက်ပြည်သူများက ၎င်းတို့ဘာသာ ဖွဲ့စည်းထားသော တရားဥပဒေစိုးမိုးမှုဖော်ဆောင်ရေး အဖွဲ့။ 

vigilante များကို ရဲ၊ စစ်တပ်ကဲ့သို့ law enforcement body များကို အကူအညီပေးရန်၊ ၎င်းတို့မျှဖြင့် ရပ်ရွာအေးချမ်းသာယာရေး (rule) ကို သက်ရာက်ဖော်ဆောင် (impose) ရာ၌ မလုံလောက်ဟု ယူဆသောအခါ ဖွဲ့စည်းသည်။ 

မြန်မာအရပ်သုံးစကား ကင်းအဖွဲ့။ 

vigilante သည် militia (ပြည်သူ့စစ်) ကဲ့သို့တိုင် လက်နက်ကိုင် အဖွဲ့အစည်းလဲ မဟုတ်ချေ။ militia သည် စစ်တပ်အဖွဲ့အစည်းတစ်ခုဖြစ်ပြီး ပင်မစစ်တပ်ကြီးတစ်ခု၏ လက်အောက်ခံ၊ သို့မဟုတ် နှီးနွှယ်တပ်ဖွဲ့ဖြစ်သည်။ 

မြန်မာအရပ်စကား "ကင်း" ဟု ခေါ်ကြလင့်ကစား scout (ကင်းထောက်တပ်ဖွဲ့) နှင့်လည်း လုံးလုံးမတူပါချေ။ 

vigilante အဖွဲ့ဝင်များသည် ရပ်ရွာလူမှုအသိုင်းအဝန်း ကာကွယ်ရေးသာ ဖြစ်ရပြီး တစ်ဦးတစ်ယောက် သို့မဟုတ် အဖွဲ့အစည်းတစ်ခုခုအား သစ္စာခံသူ၊ ဘက်လိုက်သူ မဖြစ်ရချေ။ 

vigilante များသည် လက်နက်များအားဖြင့်လည်း မိရိုးဖလာ တုတ်ဓားလှံလေး စသည်တို့ကိုသာ ကိုင်ဆောင်ခွင့်ရှိပြီး ဥပဒေအားဖြင့် အရပ်သားများကိုင်ဆောင်ခွင့်မရှိသော လက်နက်များကို vigilante များ ကိုင်ဆောင်ခွင့်မရှိချေ။ မိမိတို့ကိုယ်ပိုင် အမှတ်တံဆိပ်များ၊ တူညီဝတ်စုံများလည်း ဝတ်ခွင့်မရှိပေ။ 

vigilante များသည် တရားဥပဒေကို ကျော်လွန်၍ မိမိတို့ဘာသာ ဆုံးဖြတ်ချက်ချခြင်း၊ တရားစီရင်ခြင်း၊ စည်းမျဉ်းထုတ်ခြင်းများ ပြုခွင့်မရှိချေ။ 

တရားဥပဒေဖော်ဆောင်ရေးအဖွဲ့များ (ရဲ၊ စစ်သား) တို့ တရားဥပဒေစိုးမိုးရေးကို ဖော်ဆောင်ရာ၌ အထောက်အကူပြုအဖွဲ့အစည်းသာ ဖြစ်ရသည်။ ၎င်းတို့အား အတိုက်အခံပြုရန်၊ နှောင့်ယှက်ဟန့်တားရန် မဖြစ်စေရ။ 

vigilante အဖွဲ့ဝင်များသည် တရားဥပဒေဘောင်အတွင်းမှ မဟုတ်ဘဲ မိမိတို့ဘာသာ တရားစီရင်ပါမူ vigilante punishment ဟု ခေါ်သည်။ ယင်းတို့ပြုလုပ်ပါက ၎င်းတို့ကို ဥပဒေအရ ပြင်းထန်စွာ အပြစ်ပေးအရေးယူရသည်။ 

vigilante များဖြင့် တရားစီရင်မှုပြုရန်ကြိုးပမ်းမှု၊ အားထုတ်မှု၊ ဖော်ဆောင်မှု ဝါ vigilante justice ပြုခြင်းကို vigilantism ဟု ခေါ်သည်။

vigilante mob ခေါ် vigilante များ လူအုပ်ဖွဲ့ပြီး vigilantism များ ပြုနေသဖြင့် ရပ်ရွာလူ့အဖွဲ့အစည်းက ၎င်းတို့ကို ကြောက်ရွံ့နေကြရသည်ဆိုလျှင် ၎င်းတို့လုပ်ရပ်များကို vigilante terrorism ဟု သမုတ်နိုင်သည်။ 

vigilante များသည် နိုင်ငံရေးနှင့် မနှီးနွှယ်ရဆိုသော်လည်း နိုင်ငံရေးသမားများသည် vigilante များကို အသုံးချကာ နိုင်ငံရေးအာဏာရယူဖို့ ကြိုးစားလေ့ရှိကြသည်။ vigilante politics ဟု ခေါ်သည်။ 

vigilante politics အရ နိုင်ငံရေးရယူသောသူများသည် အာဏာရှင် (dictator) များ ဖြစ်လာတတ်ကြပြီး

https://www.facebook.com/100028766406898/posts/525210615114481/